Menopoz ve Hormon Replasman Tedavisi
Menopoz
Menopoz Tedavisi
Belirtileri
Tedavi Sonrası Rutin
Sağlık Taramaları
Perimenopoz ve Menopoz Nedir?
• Kadınlar her ay düzenli olarak(4-7 gün süren) 25 ile 35 günde bir adet görürler.Bu adetler düzenli olarak 45-50 yaşlarına kadar devam eder. Bu yaşlardan itibaren adetler düzensizleşmeye başlar ve daha sonra tamamen kesilir ve hiç adet görmezler.
Menopoz, düzenli adet gören kadınlarda adetlerin kalıcı olarak bitmesidir ve bu kadınlar artık ürem fonksiyonlarını tamamen kaybederler.
• Menopoz kadın yaşamının normal ve fizyolojik bir döneminde kadının yeni bir yaşam sürecine geçtiği bir yaşam evresidir. Bu dönemde menopozdaki kadınlarda birçok fizyolojik değişiklikler olur. Yaşam tarzları, davranışları, uyku düzenleri ve bir çok bedensel değişiklikler ortaya çıkar.
Bir kadının Menopoza girdiğini söylemek için, Kadının en son gördüğü adetinin üzerinden en az 1 yıl sürenin geçmiş olması gerekmektedir. Bu dönemde, yumurtalıklar östrojen ve progesteron hormonlarını yeterli düzeylerde salgılayamaz. Bu nedenle, özellikle östrojen eksikliğine bağlı olara bir çok sağlık sorunu ve davranış değişiklikleri ortaya çıkar. Ancak kadınlar hemen bir anda menopoza girmezler. 1ile 5 yıl süren bir geçiş döneminden sonra menopoza girerler (Perimenopoz).
• Perimenopoz Nedir?
Kadının menopoza girdiği son adet kanamasından önceki 1 ile 5 yıl süren ve adet düzensizlikleri ,ateş basmaları ve özellikle yüz ve boyun bölgesinde kızarıklıklarla ortaya çıkan bir dönemdir. Menopoz denebilmesi için en son gördüğünüz adetin üzerinden en az 1 yıl geçmiş olmalıdır. Menopozdan sonra yumurtalıklarınız östrojen ve progesteron hormonlarını çok düşük seviyeler üretir. Bu düşük hormon seviyeleri, belirli sağlık sorunları için riskinizi artırabilir. Perimenopoz özellikle 40'lı yaşlarda başlar.
40'lı yaşlaradaki bir kadında Düzensiz adetler menopozun ilk belirtisi olabilir.
Perimenopoz döneminde, bazı kadınlarda nadir de olsa hala yumurtlama olabilir. Onun için nadiren
perimenopoz döneminde gebe kalabilme ihtimali vardır. Eğer hamile kalmak istemez iseniz,6-8 ay
doğum kontrol hapları kullanabilirsiniz. Ancak, meme muayenesi ve diğer risk durumları ekarte
edilmelidir. 40'lı yaşlaradaki bir kadında düzensiz adetler menopozun ilk belirtisi olabilir.
Perimenopoz döneminde;
• Adetler eskisinden daha yoğun veya daha hafif kanamalı olabilir, bazen bir ay içerisinde iki
kez adet görbilirler.
• Sıcak basması ve uyku problemleri olabilir.
• Ruh halleri değişebilir veya sinirli olabilirler, bazen de ağlama eğilimi gösterebilirler.
Birçok kadında, bu geçiş sırasında sıcak basmaları ve diğer menopoz belirtileri çok rahatsız edici
boyutlara çıkabilir.
Menopoza Belirtileri;
• Bu dönemde Östrojen eksikliği çok belirgin olur. Bu nedenle bir çok semptom ve belirtiler ortaya
çıkar. Özellikle Sıcaklık ve ateş basması, uyku bozuklukları ve davranış değişiklikleri gibi semptomlar çok belirgin olarak görülürler. Menopozdaki kadınlar, çok çabuk sinirlenirler, çevresindeki kişilerle çok
çabuk tartışırlar, bazen de ağlama eğilimi gösterirler. Düşük hormon seviyeleri cinsel isteğinizi
azaltabilir.
• Sıcak basması, özellikle vücudun üst kısmında ani bir sıcaklı hissi şeklinde hissedilir.. Hastanın Yüzü ve
boynun bölgesi kızarabilir. Göğsünüzde, sırtınızda ve kollarınızda kırmızı lekeler görülebilir. Bazen
Sıcak basmalarından sonra soğuk titremeler görülebilir.
• Menopoz belirtileri genellikle ilk başlangıçta çok hafif olabilir ve daha sonra şiddetlenebilir. Bazı
kadınlar kendilerinde bazı değişikliklerin olduğunu fark ederler. Özellikle Ruh hallerinde ve
davranışlarında ve bazen de kişiliklerinde değişiklikler olduğunu hissederler.
Menopozdaki bir kadında, diğer sistemlerde de bazı değişiklikler ortaya çıkar.
• Kemiklerde erime ve zayıflamalar olur. Bu hastalarda kemik kırılması riski çok yüksektir.
• Kalp ve damar hastalığı riski artar. Emboli ve İnme riski menopozdaki kadınlarda daha
yüksektir.
• Östrojen eksikliğine bağlı olarak, Vajina ve idrar torbası dokularında zayıflamalar olur. Vajina
atrofisine bağlı olarak vajina kuruluğu, ilişki esnasında vajinada yanma ve sıyrıklar sık
görülür bu nedenle cinsel yaşam problemleri ortaya çıkar.
• İdrar torbasının zayıflamasına bağlı olarak, sık sık idrara çıkma ve bazen de idrar kaçırma
şikayetleri görülmektedir.
Erken menopoz için risk faktörleri;
• Hiç doğum yapmayan ve sigara içen kadınlar, 2-4 yıl daha erken menopoza girerler.
• Ailesel genetik faktörler de erken menopoza yol açabilir.
• Bazı sağlık sorunları, özellikle hormon bozukluğu ve metabolizma hastalıkları da erken
menopoza neden olabilir.
• Daha önce geçirilmiş yumurtalık ameliyatları da erken menopoza yol açabilir.
• Kemoterapi ve Radyoterapi uygulanan kadınlarda menopoz erken gelişir.
Menopoz sonrası, lekelenme tarzında bile olsa, vajinal kanamaların olması normal değildir.
Menopozdan sonra herhangi bir vajinal kanama varsa, hemen bir doktora görünmelisiniz.
Menopoz sonrası vajinal kanamalar, rahim kanserlerinin bir belirtisi olabilir. Lütfen ihmal etmeyiniz.
Menopoz Tedavisi:
Sıcak Basmalarının Tedavisi ;
Sıcak basmaları, en yaygın menopoz semptomu olup, bazen 3-5 yıl devam edebilir. Her Dört kadından üçü sıcak basması şikayetleri yaşar.
Ne yapabilirsiniz?
• Düşük dozlarda Hormon tedavisi: menopozdaki kadınlar için, sıcak basmaları ve gece
terlemelerini rahatlatmaya yardımcı olur. Hormon tedavisinin bazı riskleri olduğu için, her
hangi bir anormal durumda Doktorunuzla iletişime geçmelisiniz.
• Hormon dışı Diğer ilaçlar: Hormon tedavilerinin uygun olmadığı hastalarda, bazı
antidepresanlar, bazı nörolojik ilaçlar ve tansiyon ilaçları sıcak basmalarına yardımcı olabilir.
• Alkol, Kafein ve bazı yiyecekler sıcak basmalarını tetikleyebilir. Bu tür yiyeceklerden uzak
durun.
• Sıcak basmaları olduğunda Derin ve yavaş nefes almayı deneyin.
• Kilo verin ve kilo aldıran yiyeceklerden uzak durun.
Vajinal Problemler
Vajinal kuruluk gibi vajinal problemler, menopoz döneminde başlayabilir veya kötüleşebilir. Bu da
vajinada kaşınma, yanma, ve ağrıya neden olabilir. Aynı zamanda cinsel ilişki sırasında ağrıya da
neden olabilir ve vajinada cinsel ilişki sırasında küçük sıyrık ve yırtıklar meydana gelebilir. Bu da cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar için risk teşkil eder.
Tedavisinde şunlar tapılır:
• Vajinal nemlendirici. vajinanızın yağlanmasına yardımcı olurlar.
• Vajinal kayganlaştırıcı, cinsel ilişkiyi kolaylaştırırlar.
• Hormon tedavisi: östrojen kremi, östrojen jel veya vajina içine yerleştirilen östrojen halka tarzındaki ilaçlar vajinal kuruluğunu tedavi etmeye yardımcı olurlar.
Monopozda görülen Vajinal Kanamalar:
• Menopoz dönemine girdiğiniz halde, az veya çok vajinal kanamalarınız oluyorsa, bu durum ciddi bir sağlık probleminizin olabileceğini gösterebilir.
• Menopoza girmiş kadınlarda, lekelenme veya hafif kanamalar olsa bile, rahim kanseri veya başka bir ciddi sağlık sorununa işaret edebilir. Bu durumda, rahim içinden parça alınarak patolojik incelemeye gönderilmelidir. Kesinlikle ihmal edilmemelidir. Ayrıca, iyi bir jinekolojik muayene yapılmalı ve özellikle rahim içi kalınlığı değerlendirilmelidir. Ultrason muayenesinde rahim içi kalınlığı çok artmış ise(8-10 mm den kalın ise), Histeroskopi ile rahim içerisi incelenir ve şüpheli görülen bölgelerden Biopsi( Parça) alınarak incelenir.Patoloji sonucuna göre tedavisi planlanır.
Patoloji sonucunda Rahim kanseri teşhisi konulur ise, hasta hemen ameliyat olmalıdır. Gecikme ve zaman kaybı kanserin yayılmasına ve ilerlemesine yol açar.
Uyku Sorunlarının tedavisi
• Düzenli egzersizler uykunuz için yararlı olabilir.
• Gece uyumadan önce yemekten, sigara içmekten ve alkol kullanmaktan kaçının.
• Uyumadan önce kafeinsiz çay veya ılık süt içmeyi deneyin.
• Yatak odanızı karanlık, sessiz ve serin tutun.
• Her gün aynı saatlerde yatmaya ve kalkmaya çalışın.
İdrar yolları Problemleri:
Birçok kadın menopoz döneminde, mesane veya idrar yolları problemleri geliştirir. Hapşırırken, öksürürken veya gülerken, ağır bir iş yaparken, merdiven çıkarken idrar kaçabilir. Menopoz sonrası, idrar sorunları yaşlanmanın normal bir parçası değildir ve özellikle kadın sağlığını çok olumsuz etkileyen bir durumdur. Bu kadınların özel hayatlarını ve aktivitelerini kısıtlar bazen de hastanın toplumdan uzaklaşmasına yol açabilir. Bu kadınlar çok utanır ve içlerine kapanırlar.
Ancak idrar kaçırmak bir kader değildir. Hele hele Menopozun ve yaşlanmanın normal bir sonucu hiç değildir. İdrar kaçırma şikayeti olan menopozdaki bir kadın, Ürojineloloji ile ilgilenen bir Kadın-Doğum uzmanına müracaat ederek uygun ilaç tedavisi veya gerekiyorsa uygun ameliyat yöntemleri ile idrar kaçırma şikayetlerinizden kurtulabilir.
Kegel egzersizleri uygulaması
Pelvik taban adelelerini güçlendirir. İdrar torbasını ve perine tabanını güçlendirerek idrar kaçışını önleyebilir.
• İdrar kaçırmanın tedavisi, kafeinin sınırlandırılması, ilaç kullanma, özel tibbi cihazlar kullanma, fizik tedavi uygulamaları da faydalı olabilir
Depresyon ve Anksiyete
Menopoz döneminde depresyon ve anksiyete riskiniz daha yüksektir. Depresyon veya anksiyete belirtileriniz varsa, bir psikiyatrik destek almak gerekebilir.
Menopozda Hormon Tedavisi
• Birçok kadın menopoz semptomları için hiçbir tedaviye ihtiyaç duymaz. Menopoz Belirtileri kendiliğinden hafifler ve kaybolur.
• Doktorunuz belirtilerinize yardımcı olacak ilaçlar önerebilir. Tüm ilaçların riskleri vardır ve doktor tavsiyesi ile ilaç kullanabilirsiniz.
• Düşük doz hormonal tedavi bu semptomların azalması konusunda yardımcı olabilir. Bunlar, sıcak basmaları, vajinal kuruluk ve ruh hali değişimlerini durdurmaya veya azaltmaya yarar. Ayrıca ağır veya düzensiz adetleri tedavi eder.
• Sigara içenlerde hormonal tedavi risklidir ve kullanmamalısınız.
• Hormonal tedavi, kan pıhtılaşması ve yüksek tansiyon riskinizi artırabilir ve sigara kullanan kadınlarda risk daha yüksektir.
• Menopozal hormon tedavisi, bazı kadınlar için güvenlidir, ancak aynı zamanda birtakım riskleri de vardır.
Kimler Menopozal Hormon Tedavisi Almamalıdır?
Menopozda hormon tedavisi bazı kadınlar için güvenli olmayabilir ve önemli riskler oluşturabilir. Aşağıdaki durumlarda hormon kullanımı riskli olabilir:
• Kalp hastalığı veya yüksek kolesterol gibi risk faktörleri öyküsü
• Aile veya kişisel meme kanseri öyküsü
• Yüksek kan kolesterol seviyeleri
• Safra kesesi hastalığının aile öyküsü
• Karaciğer hastalığı
• İnme veya kan pıhtılaşma hastalığı öyküsü
Menopoz döneminde hormon tedavisi uzun süre kullanılmamalıdır. 5-10 yıldan uzun bir süre
kullanılması riskli olabilir.
Menopoz ve Cinsellik
• Menopoz döneminde, cinsel hayatınızda değişiklikler yaşayabilirsiniz. Vajinal atrofiye bağlı
olarak , vajina daha kuru ve daha ince hale gelir. cinsel ilişki sırasında rahatsızlık verici hislere
veya ağrıya neden olabilir. Düşük hormon seviyeleri cinsel isteğinizi azaltabilir.
Menopozdan Sonra Rutin Sağlık Taramaları
Bütün kadınlar hayatları boyunca düzenli kontrollere ve tarama testlerine ihtiyaç duyarlar. Yapılması
gereken bazı rutin testler:
• 50 yaşından sonra 75 yaşına kadar düzenli mamografi.
• Menopozdan sonra düzenli Pap-smear testleri, Her beş yılda bir Pap testi ve HPV testi yaptırılmalıdır.
• Bazı durumlarda Kemik yoğunluğu ölçümü.
• Diyabet ve kalp hastalığı riskini taramak için diğer testler.
• Kan basıncı, kolesterol ve doktorunuzun önerdiği diğer testler.
• Doktor kontrolünde, Grip aşısı, pnömoni , zona hastalığı ve diğer hastalıklar için aşılar yaptırabilirsiniz.
• Vajinal Smear Testi ve yıllık Jinekolojik muayeneleri yaptırılmalıdır.
Sonuç olarak:
• Menopoz yaşamımızın bir parçasıdır.Kabullenmeliyiz
• Menopozda bir çok fiziksel ve Psikolojik değişiklikler olur.. Bunlara alışmalısınız ve bunlarla başa çıkmayı öğrenmelisiniz.
• Menopoz döneminde çok az bile olsa, vajinal kanamanız var ise hemen bir Doktora başvurun.
• Eğer Menopozda idrar kaçırma şikayetleriniz var ise, Hemen bir Doktora başvurun.Bu idrar kaçırmalar menopozun veya yaşlanmanın bir sonucu değildir. Çaresi ve tedavisi vardır.
Sosyal Medya
